ლიტვის მთავრობამ გამოაცხადა "ეროვნული საგანგებო სიტუაციის" შესახებ, მეზობელ ბელარუსიდან ამინდის ბუშტებით შემოჭრის საპასუხოდ, რომლებიც კონტრაბანდული სიგარეტებით იყო დატვირთული.
პრემიერ-მინისტრმა ინგა რუგინენემ დაგმო ბუშტების შემოჭრა, როგორც "ჰიბრიდული თავდასხმა" ბელარუსის მხრიდან, რომელიც რეალურ საფრთხეს უქმნის ეროვნულ უსაფრთხოებასა და სამოქალაქო ავიაციას.
მხოლოდ წელს, ოფიციალური პირები ამბობენ, რომ დაახლოებით 600 ბუშტი, რომელიც დაკავშირებულია კონტრაბანდასთან და თითქმის 200 დრონი შევიდა ლიტვის საჰაერო სივრცეში, რამაც გამოიწვია ვილნიუსის აეროპორტის განმეორებითი დახურვა.
ბელარუსის ლიდერმა ალექსანდრე ლუკაშენკომ უარყო შემოჭრებთან კავშირი და ამტკიცებდა, რომ საკითხი "პოლიტიზებულია" ლიტვის მიერ, რომელიც არის როგორც ევროკავშირის, ასევე ნატოს წევრი.
ლიტვის გადაწყვეტილება "საგანგებო სიტუაციის" დაწესებაზე არის ერთი საფეხურით ქვემოთ საგანგებო მდგომარეობაზე, რომელიც ბოლოს დაწესდა 2022 წელს, მას შემდეგ, რაც რუსეთმა სრულმასშტაბიანი ომი დაიწყო უკრაინაში. ის შეიარაღებულ ძალებს დამატებით უფლებამოსილებებს ანიჭებს, რათა უფრო სწრაფად და ეფექტურად უპასუხონ.
ბელარუსის დიდი ხნის ლიდერი რუსეთის ვლადიმერ პუტინის ახლო მოკავშირეა და ლიტვის პრეზიდენტმა გიტანას ნაუსედამ განაცხადა, რომ არსებობს უამრავი მტკიცებულება, რომ ბუშტის საფრთხე არის "განზრახ მოქმედება, რომელიც მიზნად ისახავს ლიტვაში სიტუაციის დესტაბილიზაციას".
ევროპის რამდენიმე ქვეყანამ განიცადა რუსეთისგან საფრთხის მთელი რიგი, რომელსაც ევროკავშირი გმობს, როგორც "ჰიბრიდული კამპანიის" ნაწილს, რომელიც მოიცავს დივერსიას, კრიტიკულ ინფრასტრუქტურაზე შეფერხებას და ყველაზე ახლახან დრონების ფრენებს მგრძნობიარე საიტებზე.
გასულ თვეს, ნატოს სამხედრო კომიტეტის ხელმძღვანელმა, ადმირალმა ჯოზეპე კავო დრაგონემ განაცხადა, რომ დასავლეთ სამხედრო ალიანსი განიხილავდა უფრო "აგრესიულ" ან "პროაქტიულ" მიდგომას რუსეთის ჰიბრიდული ომის მიმართ.
ლიტვამ ადრე დაადანაშაულა ბელარუსი ამ სახის პროვოკაციაში. ოთხი წლის წინ, ათასობით არარეგულარული მიგრანტი, ძირითადად ახლო აღმოსავლეთიდან, გადაკვეთა ბელარუსიის საზღვარი.
უახლესი საფრთხის საპასუხოდ, ლიტვამ დახურა ორი სასაზღვრო გამშვები პუნქტი ბელარუსთან სამი კვირით ოქტომბრის ბოლოდან. ბელარუსმა შემდეგ აუკრძალა ლიტვურ სატვირთო მანქანებს მის გზებზე სიარული და ასობით ლიტვური მანქანა ჯერ კიდევ ითვლება იქ ჩარჩენილად.
"ჩვენ ვსაუბრობთ საავიაციო უსაფრთხოებაზე და საერთაშორისო სამართალზე და იმაზე, რომ ასეთი ქმედებები შეიძლება ტერორიზმად ჩაითვალოს", - განაცხადა რუგინენემ გასულ კვირას, როგორც ბუშტების, ასევე დაბლოკილი სატვირთო მანქანების კონტექსტში.
ამინდის ბუშტები 10 კმ-მდე (6 მილი) სიმაღლეზე ფრენას შეძლებენ და ლიტვის შინაგან საქმეთა სამინისტრო ამბობს, რომ მათ ოქტომბრის შემდეგ ვილნიუსის აეროპორტის დახურვა 60 საათზე მეტი ხნის განმავლობაში გამოიწვია.
ლუკაშენკომ ბელარუსულ ტელევიზიას სამშაბათს განუცხადა, რომ რასაც ლიტველები ბელარუსს აბრალებდნენ, შეუძლებელი იყო: "შეუძლებელია. მაშინაც კი, თუ ბუშტები იქ გაფრინდნენ, მაშინაც კი, თუ გაფრინდნენ, მე ვესაუბრე პილოტებს და ისინი ამბობენ, რომ ისინი პრობლემას არ წარმოადგენენ."
"კითხვა ჩნდება რატომ," დასძინა მან. "უნდოდათ თუ არა ჩვენთან ბრძოლა? ჩვენ ომი არ გვჭირდება. დარწმუნებული ვარ, რომ ლიტველ ხალხს ომი არ სჭირდება. არც პოლონელებს, ლატვიელებს და ესტონელებს."
მიუხედავად იმისა, რომ ფრენები ვილნიუსის აეროპორტში მხოლოდ მოკლე პერიოდით შეფერხდა, ეს ნიშნავდა, რომ 1000 მგზავრი დაზარალდა. ხელისუფლებამ განაცხადა, რომ მათ დააკავეს კონტრაბანდის 11 ბუშტი და ამოიღეს თითქმის 40,000 სიგარეტის კოლოფი.
გასულ კვირას ერთ ღამეს, აეროპორტს მოუწია ოპერაციების სამჯერ შეჩერება და ფინურმა ავიაკომპანია Finnair-მა გააუქმა ყველა საღამოს ფრენა ვილნიუსში მომავალი წლის თებერვლამდე ბუშტების გამო.
