ჩინეთის ექსპორტის ბუმმა, რომელმაც ჩინეთის სავაჭრო ჭარბი რაოდენობა პირველად 1 ტრილიონ დოლარზე მეტით გაზარდა, ცხადყოფს, რამდენად არის დამოკიდებული ჩინეთის ეკონომიკა ჯერ კიდევ უცხოურ ბაზრებზე - და რამდენად გაუჭირდება დონალდ ტრამპის მსგავს ფიგურებს გლობალური ვაჭრობის დაბალანსების მცდელობისას.
ორშაბათს გამოქვეყნებული მონაცემები აჩვენებს, რომ ამ წლის პირველ 11 თვეში ჩინეთის საქონლის სავაჭრო ჭარბი რაოდენობა 1.076 ტრილიონი დოლარი იყო. რეკორდული სავაჭრო ჭარბი რაოდენობა მოდის მაშინაც კი, როდესაც აშშ-ში ექსპორტი მკვეთრად დაეცა, რაც ასახავს აშშ-ჩინეთის სავაჭრო ომის დამანგრეველ ხასიათს, რომელიც მიუხედავად ბოლოდროინდელი გაგრილებისა, აფერხებს საქონლის ნაკადს მსოფლიოს ორ უმსხვილეს ეკონომიკას შორის.
აშშ-ში ექსპორტი ნოემბერში თითქმის მესამედით დაეცა. სამშაბათს საუბრისას ჩინეთის პრემიერ-მინისტრმა ლი კიანგმა თქვა, რომ "ტარიფების ურთიერთდამანგრეველი შედეგები სულ უფრო აშკარა ხდება".
აშშ-ში ექსპორტის დაცემამ გამოიწვია შეშფოთება, რომ ჩინეთი სხვა ნაწილებს მსოფლიოს - განსაკუთრებით სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიასა და ევროპას - ავსებს იაფი საქონლით, რაც საფრთხეს უქმნის ადგილობრივ ინდუსტრიას.
თუმცა, ექსპერტები თვლიან, რომ სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიაში მიმავალი ბევრი საქონელი საბოლოოდ აშშ-ში მთავრდება, მესამე ქვეყანაში გაგზავნის პრაქტიკით, რათა თავიდან აიცილონ ტარიფები. ეს იმიტომ ხდება, რომ აშშ-ში იაფი პროდუქტების მოთხოვნა არ გაქრა და ცოტა ქვეყანას შეუძლია გაიმეოროს ჩინეთის უნარი, აწარმოოს სამომხმარებლო საქონელი მასშტაბურად დაბალ ფასად.
წელს პირველ რვა თვეში აშშ-მ ინდონეზიიდან 23.1 მილიარდი დოლარის ღირებულების საქონელი შემოიტანა, რაც 2024 წლის იმავე პერიოდთან შედარებით თითქმის მესამედით გაიზარდა. ექსპერტები თვლიან, რომ ეს ზრდა დიდწილად განპირობებულია ჩინეთის საქონლის ინდონეზიის გავლით გადამისამართებით.
ასევე გაიზარდა იმპორტი მალაიზიიდან და ფილიპინებიდან.
სტატისტიკა ვარაუდობს, რომ აშშ-სა და ჩინეთს შორის დაწესებულმა უზარმაზარმა ტარიფებმა დააზარალა ორმხრივი ვაჭრობა, მაგრამ დიდად არ შეცვალა საქონლის საერთო ნაკადი გლობალურ ეკონომიკაში.
და რადგან ჩინეთი დომინირებს მაღალტექნოლოგიური საქონლის წარმოებაში, როგორიცაა ელექტრო მანქანები და ბატარეები, ნაკლებად სავარაუდოა, რომ ის დაკარგავს ადგილს, როგორც მსოფლიოს ქარხანას იმ პროდუქტებისთვის, რომლებიც სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია გლობალური განვითარებისთვის. მიუხედავად იმისა, რომ ჩინეთის მთლიანი ექსპორტი წელს 5.4%-ით გაიზარდა, გარკვეული პროდუქტები - როგორიცაა ნახევარგამტარები - კიდევ უფრო დიდი ზრდა დაფიქსირდა, 24.7%-იანი ექსპორტის ნახტომით, Chatham House-ის მიხედვით.
ევროკავშირში ექსპორტი მკვეთრად გაიზარდა ნოემბერში, 14.8%-ით, ოქტომბერში 0.9%-თან შედარებით.
საფრანგეთის პრეზიდენტმა ემანუელ მაკრონმა შაბათ-კვირას გამოქვეყნებულ ინტერვიუში განაცხადა, რომ ჩინეთში ბოლო მოგზაურობისას მან დაემუქრა ჩინეთის ლიდერს, სი ძინპინს, ტარიფებით, თუ არ იქნებოდა მიღებული ზომები ევროკავშირის სავაჭრო დეფიციტთან დაკავშირებით.
Morgan Stanley-ის ეკონომისტები ვარაუდობენ, რომ ჩინეთი 2030 წლისთვის გლობალური ექსპორტის წილს 15%-დან 16.5%-მდე გაზრდის.
Zichun Huang-მა, Capital Economics-ის ჩინეთის ეკონომისტმა, განუცხადა Reuters-ს: "ჩვენ ველით, რომ ჩინეთის ექსპორტი დარჩება გამძლე, რადგან ქვეყანა გააგრძელებს გლობალური ბაზრის წილის გაზრდას მომავალ წელს."
მონაცემები ასევე ავლენს, თუ რამდენად არის დამოკიდებული ჩინეთის ეკონომიკა ექსპორტზე, მიუხედავად პეკინში მცდელობებისა, დააბალანსოს ეკონომიკა სახლში და გაზარდოს შიდა მოთხოვნა.
სიმ თავმჯდომარეობდა ჩინეთის კომუნისტური პარტიის მმართველი პოლიტბიუროს შეხვედრას ორშაბათს. სახელმწიფო მედიის მიხედვით გამოქვეყნებულ ამონაწერში, კადრებმა განიხილეს შიდა მოთხოვნის "უწყვეტად გაფართოების" აუცილებლობა და ეკონომიკის "ძირითადი მამოძრავებელი" გახდომა.
მომხმარებელთა ხარჯების გაზრდა მოსალოდნელია 2026 წლის მთავარ ეკონომიკურ პრიორიტეტად. მაგრამ პოლიტიკის შემქმნელებს დიდი მთა აქვთ ასავლელი. ჩინელ შინამეურნეობებს უყვართ ფულის დაზოგვა, ტენდენცია, რომელიც გამწვავდა პანდემიითა და ჩინეთში უძრავი ქონების კრახით, რამაც ბევრი ადამიანის დანაზოგი გაანადგურა. ჩინეთის მოხმარება მშპ-ს დაახლოებით 50%-ს შეადგენს, აშშ-ში დაახლოებით 80%-თან შედარებით.
