ესპანეთის მთავრობამ მოქალაქეობა მიანიჭა საერთაშორისო ბრიგადების მოხალისეთა 170 შთამომავალს, ფაშიზმის წინააღმდეგ ბრძოლის აღიარებით დიქტატურის დროს, რომელიც მოჰყვა სამოქალაქო ომს.
დაახლოებით 32,000 მოხალისე მთელი მსოფლიოდან შეუერთდა ანტიფაშისტურ ბრიგადებს სამოქალაქო ომის დროს, მათ შორის დაახლოებით 2,500 მამაკაცი და ქალი ბრიტანეთიდან და ირლანდიიდან, რომელთაგან 530 დაიღუპა.
მადრიდში გამართულ ცერემონიაზე ესპანეთის პრემიერ-მინისტრმა, პედრო სანჩესმა, ახალ მოქალაქეებზე თქვა: "ეს იქნება პატივი, რომ მათ თანამემამულეებს ვუწოდოთ. ჩვენ მოვუწოდებთ იმავე დემოკრატიის დაცვას, რომელსაც ისინი იცავდნენ იმ დროს, როდესაც ის საფრთხის ქვეშაა მთელ მსოფლიოში."
ამ თვეში არის ფრანსისკო ფრანკოს გარდაცვალების 50 წლის იუბილე, რომლის გადატრიალებამ 1936 წლის ივლისში გამოიწვია სამწლიანი კონფლიქტი.
ლონდონში საერთაშორისო ბრიგადების მემორიალური ნდობის თავმჯდომარე ჯიმ ჯამპმა თქვა: "ესპანეთის მთავრობის გადაწყვეტილება ხაზს უსვამს მის გადაწყვეტილებას, აღმოფხვრას ფრანკოს დიქტატურის ტოქსიკური მემკვიდრეობა. საერთაშორისო ბრიგადების ოჯახების ბევრმა განაგრძო კამპანია ესპანეთში დემოკრატიის აღსადგენად იმ ბნელ წლებში."
ესპანეთის მოქალაქეობა მათთვის ასრულებს ისტორიული დაპირების სულისკვეთებას, რომელიც გააკეთა ესპანეთის რესპუბლიკამ ბრიგადებისთვის სახლის შეთავაზების შესახებ."
მათ შორის, ვინც მოქალაქეობას მიიღებს, არის პიტერ კრომი, პენსიაზე გასული გერიატრიული მედიცინის პროფესორი და ლენ კრომის ვაჟი, რომელიც მსახურობდა საერთაშორისო ბრიგადების ექიმად ჯარამაში, მადრიდის მახლობლად და ებროს ბრძოლის დროს.
კრომი დაიბადა ლატვიაში, მაშინ რუსეთის იმპერიის ნაწილი იყო და 1926 წელს ბრიტანეთში ჩავიდა, სადაც ედინბურგში მედიცინას სწავლობდა.
"ის იყო ის, რასაც დღეს მემარცხენედ მოიხსენიებდით, მაგრამ ის არ იყო პოლიტიკური პარტიის წევრი", - თქვა პიტერ კრომმა. "ის შეშფოთებული იყო ფაშიზმისა და ანტისემიტიზმის აღზევებით. როგორც ბევრი სხვა, ეს იყო ის ფაქტორები, რამაც ის ესპანეთში მიიყვანა."
ლენ კრომი იყო პოლიგლოტი, რომელიც ლაპარაკობდა რუსულად და გერმანულად სხვა ენებთან ერთად და ასე შეეძლო კომუნიკაცია ბევრ მოხალისესთან, რომლებიც მთელი მსოფლიოდან ჩამოვიდნენ. შედეგად, იმ დროისთვის, როდესაც ბრიგადები 1938 წლის ბოლოს გაიწვიეს, ის დაწინაურდა მთავარ სამედიცინო ოფიცრად.
დიდ ბრიტანეთში დაბრუნებისას ის ელოდა ომს გერმანიასთან და მიმართა ტერიტორიულ არმიაში გაწევრიანებას. თუმცა, მას უარი უთხრეს იმ საფუძვლით, რომ მას არ ჰყავდა ბრიტანელი მამა და, შესაბამისად, "ახლა უკვე უფლებამოსილი იყო გაერთიანებული სამეფოდან გაძევებაზე."
პიტერი თვლის, რომ ეს უარყოფა და მისი გამოცდილება ესპანეთში იყო ის, რამაც მამამისი კომუნისტურ პარტიაში გაწევრიანებამდე მიიყვანა.
მისი საეჭვო წარმომავლობა არ აჩერებდა მას ომის დროს გაიწვიეს, სადაც ის კვლავ მსახურობდა ექიმად და დაჯილდოვდა სამხედრო ჯვრით მამაცობისთვის იტალიაში კასინოს ბრძოლაში.
პიტერ კრომმა თქვა, რომ ამ მოხალისეთა შთამომავლების აღიარება არის ხანგრძლივი კამპანიის ნაყოფი ესპანეთში და სხვაგან. 2009-2013 წლებში მოქალაქეობა მიენიჭა საერთაშორისო ბრიგადების 23 გადარჩენილ წევრს.
მთავრობას ასევე მიღებული აქვს შემდგომი ნაბიჯები ეროვნული ფრანცისკო ფრანკოს ფონდის აკრძალვის მიზნით, რაც მას 10 დღეს აძლევს იმის უარს, რომ მისი მიზნები და საქმიანობა ეწინააღმდეგება დემოკრატიული მეხსიერების კანონის სულისკვეთებას, რადგან ისინი ხელს უწყობენ "ფრანკოიზმის აპოლოგიას" და "დამცირებას მსხვერპლის ღირსებას." ვადის გასვლის შემდეგ დაიწყება სასამართლო პროცესი.
მთავრობას მოსალოდნელია, რომ ამ თვის ბოლოს გამოსცეს სამეფო დეკრეტი, რომელიც მოითხოვს ფაშისტური სიმბოლოების და დიქტატურის სხვა რელიქვიების ამოღებას "რათა ისინი სამუდამოდ ამოიღონ ჩვენი ქუჩებიდან, მოედნებიდან, სოფლებიდან და ქალაქებიდან, ყოველგვარი გამართლების ან შეფერხების გარეშე", - თქვა სანჩესმა.
საერთაშორისო მოხალისეების პატივისცემის გარდა, მთავრობამ ასევე აღიარა თავისი "მადლიერების ვალი" დიქტატურის 18 მსხვერპლის მიმართ, მათ შორის პოეტი ფედერიკო გარსია ლორკა, რომელიც მოკლეს 1936 წელს და კინორეჟისორი ლუის ბუნუელი, რომელიც გააძევეს და ცენზურა დაექვემდებარა ესპანეთში.
ფედერიკო გარსია ლორკას დისშვილმა, ლორკამ, თქვა: "ამ აღიარების მიღებისას, ჩვენ ვფიქრობთ არა მხოლოდ ფედერიკოზე, არამედ ათიათასობით ქალზე და მამაკაცზე, რომლებმაც დაკარგეს სიცოცხლე, თავისუფლება ან გამოხატვის თავისუფლება, დახვრიტეს, დააპატიმრეს, გააძევეს, განდევნეს ან დუმილს აიძულეს."
