საფრანგეთის პრემიერ-მინისტრმა სებასტიენ ლეკორნუმ სამშაბათს გამოაცხადა, რომ შეაჩერებს საკამათო გეგმას საპენსიო ასაკის 62-დან 64 წლამდე გაზრდის შესახებ, მიზნად ისახავს თავიდან აიცილოს მისი მყიფე უმცირესობის მთავრობის დამხობა.
ეს ნაბიჯი მოჰყვა ერთი კვირის პოლიტიკურ არეულობას, ლეკორნუს წინაშე ორი უნდობლობის კენჭისყრით ხუთშაბათს, ერთი მემარცხენე ფრთიდან "საფრანგეთი დაუმორჩილებელი" და მეორე ულტრამემარჯვენე "ეროვნული რალიზიდან".
მიუხედავად იმისა, რომ ამ პარტიებს არ აქვთ საკმარისი ადგილები ლეკორნუს მთავრობის დამოუკიდებლად ჩამოსაგდებად, ის შეიძლება ჩამოაგდონ, თუ სოციალისტები და სხვები მემარცხენე ფრთაზე შეუერთდებიან მათ ძალებს.
სოციალისტურმა პარტიამ, რომელიც არ არის მმართველი კოალიციის ნაწილი, მოითხოვა კანონის გაუქმება.
ბორის ვალაუდმა, სოციალისტური ჯგუფის პრეზიდენტმა ეროვნულ ასამბლეაში, განაცხადა, რომ მისი კოლეგები მზად იყვნენ გარისკვისთვის, შეაჩერონ კანონი, როგორც "პირველი ნაბიჯი" მის გაუქმებაზე.
ლეკორნუმ განაცხადა, რომ შეჩერება 2026 წელს 400 მილიონი ევრო (463 მილიონი დოლარი) დაუჯდება, ხოლო 2027 წელს 1,8 მილიარდი ევრო, რაც სარგებელს მოუტანს 3,5 მილიონ ფრანგ მოქალაქეს.
მან ხაზი გაუსვა, რომ ეს ფინანსურად უნდა ანაზღაურდეს, მათ შორის ხარჯების დაზოგვის ზომების მეშვეობით და არ შეიძლება განხორციელდეს გაზრდილი დეფიციტის ხარჯზე.
საფრანგეთის დეფიციტმა გასულ წელს მშპ-ს 5.8% შეადგინა, რაც ბევრად აღემატება ოფიციალურ ევროკავშირის მიზანს 3%-ს.
საფრანგეთი ასევე დგას მასიური ვალის კრიზისის წინაშე, მისი საჯარო ვალი 3.346 ტრილიონ ევროს შეადგენს, ან მშპ-ს 114%-ს, 2025 წლის პირველი კვარტლის ბოლოს.
ლეკორნუ შეხვდა თავის კაბინეტს 2026 წლის ბიუჯეტის განსახილველად, რომელიც წლის ბოლომდე უნდა დამტკიცდეს.
მან ხაზი გაუსვა ფისკალური დისციპლინისა და სტრუქტურული დანაზოგების აუცილებლობას, მათ შორის ბიუროკრატიის შემცირების, სოციალური და საგადასახადო თაღლითობის წინააღმდეგ ბრძოლის, მცირე და საშუალო ბიზნესისთვის მიზნობრივი საგადასახადო შემცირებისა და მსხვილი კორპორაციებისგან განსაკუთრებული შენატანების ჩათვლით.
ლეკორნუმ დაადასტურა, რომ ის არ გამოიყენებს სპეციალურ კონსტიტუციურ უფლებამოსილებას ბიუჯეტის პარლამენტის ხმის მიცემის გარეშე გასატანად, ნაცვლად იმისა, რომ შეეცადოს კომპრომისი კანონმდებლებთან.
ეგრეთ წოდებული "49.3" მუხლი მთავრობას საშუალებას აძლევს მიიღოს კანონპროექტი ეროვნულ ასამბლეაში ხმის მიცემის გარეშე.
ლეკორნუს წინამორბედმა, ფრანსუა ბაირუმ, გამოიყენა იგი წლევანდელი ბიუჯეტის მისაღებად.
პოლიტიკური სპექტრის საპირისპირო მხარეებმა გააკრიტიკეს მაკრონის გადაწყვეტილება ლეკორნუს ხელახლა დანიშვნის შესახებ, საფრანგეთის ყოფილი თავდაცვის მინისტრი და ბოლო ერთი წლის განმავლობაში მეოთხე პრემიერ-მინისტრი.
საპრეზიდენტო არჩევნებამდე ორ წელზე ნაკლები ხნის განმავლობაში, "ეროვნული რალიზი" მაკრონს მოუწოდებს კიდევ ერთი ვადამდელი საპარლამენტო არჩევნებისკენ, ხოლო "საფრანგეთი დაუმორჩილებელი" მაკრონის გადადგომას ითხოვს.
2023 წელს მასობრივი პროტესტის მიუხედავად, საპენსიო ცვლილება თანდათან ზრდის საპენსიო ასაკს 62-დან 64 წლამდე.
ოპოზიციურ პარტიებს სურთ მისი გაუქმება.
მათ, ვინც კანონის შეჩერებას ითხოვს, მოიპოვეს მაღალი დონის მოკავშირე.
ნობელის პრემიის ლაურეატმა ეკონომისტმა ფილიპ აგიონმა განუცხადა მაუწყებელ France 2-ს, რომ ის უნდა შეჩერდეს 2027 წლამდე.
მან ამტკიცებდა, რომ ამის გაკეთება "სწორია" და "ეს არ ღირს ძალიან ბევრი შეჩერება".
კომუნისტური პარტიის ლიდერმა ფაბიენ რუსელმა საპენსიო რეფორმის შეჩერებას "პირველი გამარჯვება" უწოდა, ხოლო მწვანეები არ იყვნენ დარწმუნებულნი და გამოაცხადეს, რომ ხმას მისცემდნენ ლეკორნუს მთავრობის დამხობას.
ლეკორნუს ხელახლა დანიშვნა ფართოდ განიხილება, როგორც მაკრონის ბოლო შანსი, გააძლიეროს მისი მეორე ვადა.
მისი ცენტრისტული ბანაკი ეროვნულ ასამბლეაში უმრავლესობას არ ფლობს და ის სულ უფრო მეტ კრიტიკას აწყდება მის რიგებშიც კი.
მაკრონის მოულოდნელმა გადაწყვეტილებამ გასულ წელს ეროვნული ასამბლეის დაშლის შესახებ გამოიწვია ჩამოკიდებული პარლამენტი და პოლიტიკური პარალიზება.
გასული წლის განმავლობაში მაკრონის უმცირესობის მთავრობები სწრაფად დაინგრა, რის გამოც საფრანგეთი ჩიხში ჩავარდა სიღარიბის მზარდი მაჩვენებლისა და მზარდი ვალის კრიზისის ფონზე, რამაც შეაშფოთა ბაზრები და ევროკავშირის პარტნიორები.
პოლიტიკურ და ეკონომიკურ ტურბულენტობას შორის, ცოტა საკითხმა გამოავლინა საფრანგეთის მმართველობის ხარვეზები ისე, როგორც საპენსიო რეფორმამ.
და დაპირისპირება სცილდება პოლიტიკას, მან გააღიზიანა უკვე გაბრაზებული და არასტაბილური ამომრჩეველი და პარლამენტი იმ მომენტიდან, როდესაც მაკრონმა ის 49.3-ე მუხლით აიძულა.
მაშ, რატომ არის რეფორმა, რომელიც ასე ცენტრალურია მაკრონის რეფორმატორულ დღის წესრიგში, ახლა განიხილება, როგორც მსხვერპლშეწირული კრავი, რომელიც შესაძლოა გადაარჩინოს მისი პრეზიდენტობის შემოდგომა?
ამ კითხვაზე პასუხის გასაცემად, ჩვენ მივესალმებით რენუარ ფუკარტს, ეკონომისტს და უფროს ლექტორს ეკონომიკის დეპარტამენტში ლანკაშირის უნივერსიტეტის მენეჯმენტის სკოლაში.
რას მიანიშნებს მისი შეჩერება არა მხოლოდ საფრანგეთის საჯარო ფინანსებზე, არამედ დემოკრატიაზე, ნდობასა და სახელმწიფოსა და მოქალაქეს შორის მორალურ კონტრაქტზე?
იქნება თუ არა საფრანგეთის ფისკალური ტრაექტორია გაურკვევლობაში: გაიზრდება თუ არა ვალის ტვირთი, დაკარგავს თუ არა რაიმე მომავალი რეფორმის დღის წესრიგი სანდოობას?
ვინც მართავს 2027 წელს, მემკვიდრეობით მიიღებს ბიუჯეტის კრიზისს პოლიტიკური კაპიტალის ან მანევრირების გარეშე.
ბატონი ფუკარტი კი აფრთხილებს, რომ დღევანდელი მოქმედების გადადება ხვალ რისკებს ამრავლებს.
