ევროპული ლიდერები ოთხშაბათს აპირებენ მიგრაციის პოლიტიკის გამკაცრებისკენ მოწოდების გაკეთებას, იმის ფონზე, რომ არსებული ზომები არ არის საკმარისი მიგრაციის გამოწვევებთან გასამკლავებლად. ეს ნაბიჯი გააკრიტიკეს ზოგიერთმა, როგორც ზეწოლაზე დათმობა ულტრამემარჯვენე ჯგუფების მხრიდან და პოტენციური საფრთხე დაუცველი ადამიანებისთვის ძირითადი ადამიანის უფლებების დაცვისთვის.
27 ევროკავშირის წევრი ქვეყნის მინისტრები ბრიუსელში იკრიბებიან, რათა განიხილონ მიგრანტთა კონტრაბანდის წინააღმდეგ ბრძოლა, ევროპული კომისიის პრეზიდენტის ურსულა ფონ დერ ლეიენის მთავარი სიტყვით გამოსვლა. იმავდროულად, სტრასბურგში, საფრანგეთში, ევროპის საბჭოს წარმომადგენლები - რომელიც მოიცავს 46 ქვეყანას ისლანდიიდან აზერბაიჯანამდე - სავარაუდოდ განიხილავენ ხელმომწერებისთვის მიგრანტების დეპორტაციის გაადვილებას ძირითადი ხელშეკრულებების ხელმოწერისთვის.
დანია იყო ცხრა ქვეყნის მცდელობის ნაწილი გასულ წელს ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს ძალაუფლების შესაზღუდად, ევროპის საბჭოს დამოუკიდებელი იურიდიული ორგანოს. ავსტრია, ბელგია, ჩეხეთი, დანია, ესტონეთი, იტალია, ლატვია, ლიტვა და პოლონეთი ამტკიცებდნენ, რომ სასამართლოს მიერ უფლებების ვალდებულებების ინტერპრეტაცია ხელს უშლიდა მათ მიგრანტების გაძევებაში, რომლებმაც ჩაიდინეს დანაშაულები. ეს მცდელობა საბოლოოდ ჩაიშალა, მაგრამ მისი ძირითადი პრინციპების მხარდაჭერა მას შემდეგ გაიზარდა.
ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლო განიხილავს საჩივრებს ევროპის საბჭოს წინააღმდეგ, ევროპის ადამიანის უფლებათა კონვენციის ფარგლებში, მათ შორის ბევრ საქმეს, რომელიც ეხება მიგრანტებსა და თავშესაფრის მაძიებლებს. ინტერგოვერმენტალური ორგანიზაცია არ არის ევროკავშირის ინსტიტუტი და შეიქმნა მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ მშვიდობისა და დემოკრატიის ხელშეწყობისთვის.
ცენტრალური და მემარცხენე პარტიები ევროპაში იკრიბებიან მიგრაციის უფრო მკაცრი პოლიტიკის გარშემო, როგორც ულტრამემარჯვენე პოლიტიკოსების იმპულსის შენელების საშუალება, რომლებიც იყენებენ უკმაყოფილებას იმიგრაციის გამო.
დანიისა და დიდი ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრებმა გამოაქვეყნეს სარედაქციო სტატია გაზეთ Guardian-ში სამშაბათს, სადაც მოუწოდებდნენ მიგრაციის კონტროლის გამკაცრებას, რათა უარი ეთქვათ მათთვის, ვინც ეძებს უკეთეს ეკონომიკურ შესაძლებლობებს და არა კონფლიქტისგან გაქცევას. ისინი ამტკიცებენ, რომ სიძულვილისა და განხეთქილების ძალების წინააღმდეგ ბრძოლის საუკეთესო გზა არის იმის ჩვენება, რომ მთავარ პროგრესულ პოლიტიკას შეუძლია ამ პრობლემის მოგვარება.
უკანონო საზღვრის გადაკვეთები ევროკავშირში იანვარში-ოქტომბერში 22%-ით შემცირდა, Frontex-ის, ევროკავშირის სასაზღვრო და სანაპირო დაცვის სააგენტოს ცნობით. სააგენტომ დააფიქსირა 152,000 არაუფლებამოსილი საზღვრის გადაკვეთა წლის პირველ 10 თვეში. ევროპისკენ მიგრაციის უმეტესობა ლეგალურად ხდება, საჰაერო გზით, ზოგიერთი ემიგრანტი აჭიანურებს ტურისტულ ვიზებს.
ევროკავშირმა მილიარდობით ევრო (დოლარი) დახარჯა არალეგალური მიგრაციის შესაჩერებლად, აფრიკისა და ახლო აღმოსავლეთის ქვეყნებისთვის, რათა ჩაეხშოთ მიგრანტები, რომლებიც ცდილობდნენ ხმელთაშუა ზღვის ან ატლანტის ოკეანის გადაკვეთას. ამავდროულად, ევროპის ქვეყნები, რომლებიც აწყდებიან შრომის დეფიციტს და დაბერებულ მოსახლეობას, სასოწარკვეთილად სჭირდებათ მეტი მუშახელი და ინვესტირებას ახდენენ პროგრამებში უცხოელი მუშაკების მოსაზიდად და მოსამზადებლად.
ევროპის იუსტიციის მინისტრები და საბჭოს 46 წევრი ქვეყნის სხვა ოფიციალური პირები ოთხშაბათს სტრასბურგში შეიკრიბნენ ევროპის ადამიანის უფლებათა კონვენციის (ECHR) მოდერნიზაციის შესახებ მოლაპარაკებებისთვის. დიდი ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრმა კირ სტარმერმა და დანიელმა კოლეგამ მეტე ფრედერიქსენმა გამოაქვეყნეს საჯარო თხოვნა ძირითადი რეფორმებისთვის.
სამშაბათს, დიდ ბრიტანეთში Guardian-ის გაზეთში გამოქვეყნებულ კომენტარში, ორმა მათგანმა მოუწოდა "პასუხისმგებლიან მთავრობებს" ემოქმედათ "მათი მოქალაქეების შეშფოთებაზე", გააფრთხილა, რომ სხვაგვარად პოპულისტებს გამარჯვების უფლება მისცემდნენ. ისინი ამტკიცებენ, რომ სიძულვილისა და განხეთქილების ძალების წინააღმდეგ ბრძოლის საუკეთესო გზა არის იმის ჩვენება, რომ მთავარ პროგრესულ პოლიტიკას შეუძლია ამ პრობლემის მოგვარება.
როგორც სტარმერმა, ასევე ფრედერიქსენმა გაამკაცრეს საიმიგრაციო პოლიტიკა, რადგან მზარდი რაოდენობის ხალხი მიემგზავრება ბლოკში, რადგან ისინი ტოვებენ ჩაგვრასა და სიღარიბეს სახლში. იმიგრაციამ დასავლეთში ელვისებური დარტყმა გამოიწვია, რამაც გამოიწვია სხვადასხვა რეაქცია და პოლიტიკა მთავრობების მხრიდან, ასევე გავლენა მოახდინა ულტრამემარჯვენე პოპულისტური მოძრაობების ზრდაზე და ჩამოაყალიბა ძირითადი ამომრჩევლების დამოკიდებულება.
სტარმერმა და ფრედერიქსენმა პირობა დადეს, რომ "ყოველთვის დაიცავდნენ მათ, ვინც ომსა და ტერორს გაურბის", მაგრამ დაამატეს: "სამყარო შეიცვალა და თავშესაფრის სისტემებმა უნდა შეიცვალოს მასთან ერთად". ისინი იმედოვნებენ, რომ კონვენცია, რომელიც ძალაში შევიდა 1953 წელს, "შეიძლება განვითარდეს 21-ე საუკუნის გამოწვევების ასახვისთვის."
მიუხედავად იმისა, რომ სტარმერი და ფრედერიქსენი პირობას დებენ "თანაგრძნობით მოქმედებას კანონისა და წესრიგის დაცვით", ადამიანის უფლებათა დამცველებმა განაცხადეს, რომ წესებიდან დეპორტაციის უფლების მქონე პირთა ხელახლა გამოკვლევის მოწოდებამ მსოფლიო ყველაზე დაუცველი ადამიანები რისკის ქვეშ დააყენა. დიდ ბრიტანეთში კრიტიკოსებმა დაადანაშაულეს სტარმერი ულტრამემარჯვენე ხმების დაკმაყოფილებაში და ლტოლვილების დემონიზაციაში.
კანონმდებლები დიდი ხანია აკრიტიკებდნენ ECHR-ს არალეგალური მიგრაციის წინააღმდეგ ბრძოლაში ხელის შეშლის გამო. მაგალითად, სტარმერმა ამტკიცებდა მე-3 და მე-8 მუხლების ხელახლა გამოკვლევის შესახებ, რომლებიც ეხება მიგრანტების მიერ მათ სამშობლოში წამების, დამამცირებელი მოპყრობის ან დასჯის საფრთხის წინაშე დგომას, ასევე მიგრანტების ოჯახებისთვის მასპინძელ ქვეყანაში დაცვის გაფართოებას.
პრემიერ-მინისტრებმა მოუწოდეს თავიანთ ევროპელ კოლეგებს "უფრო შორს წასულიყვნენ" ECHR-ის მოდერნიზაციაში, რათა თავშესაფრის მაძიებლებს არ შეეძლოთ მე-3 ან მე-8 მუხლის გამოყენება დეპორტაციის თავიდან ასაცილებლად. ისინი ამტკიცებენ, რომ მე-8 მუხლის განმარტება "ოჯახის ცხოვრების" შესახებ არ შეიძლება გაფართოვდეს იმ ადამიანების მოსაშორებლად, რომლებსაც ქვეყანაში დარჩენის უფლება არ აქვთ და რომ "ადამიანური და დამამცირებელი მოპყრობის" ბარიერი უნდა შეიზღუდოს ყველაზე სერიოზულ საკითხებზე.
ისინი ასევე ამტკიცებენ, რომ სახელმწიფოებმა უნდა მიიღონ პროპორციული გადაწყვეტილებები უცხოელი დამნაშავეების გაძევების შესახებ, რათა განაახლონ კონვენციის დემოკრატიული საფუძველი.
კრიტიკოსები ამბობენ, რომ სტარმერისა და ფრედერიქსენის მიერ შემოთავაზებული წინადადებები - განსაკუთრებით მე-3 მუხლის შესახებ - შეიძლება სერიოზული შედეგები მოჰყვეს, თუ ნაკლებად კეთილსინდისიერი ქვეყნები მათ აითვისებენ. ულტრამემარჯვენე კრიტიკოსებმა მოუწოდეს დიდ ბრიტანეთს საერთოდ გამოეთიშა ხელშეკრულებიდან, ნაბიჯი, რომელსაც ლამი უწოდებს "ყალბ" გამოსავალს.
ევროპის საბჭოს გენერალურმა მდივანმა ალაინ ბერსეტმა სტრასბურგში განაცხადა, რომ ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია "არის ინდივიდუალური უფლებებისა და თავისუფლებების საბოლოო დაცვა ჩვენს კონტინენტზე", დასძინა, რომ "კონვენციის მომავალი და ევროპის მიმართულება განუყოფელია."
რეფორმა თუ არა, ოთხშაბათის სამიტის ბოლოს ოფიციალური კომუნიკეს ფორმულირებამ შეიძლება ღრმა გავლენა მოახდინოს იმაზე, თუ როგორ განმარტავს და იყენებს ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლო ECHR-ის უფლებებს.
