რა ხდება?

ახალი ათონის ტბა, რომელიც ერთ დროს აფხაზეთში ტურიზმის სიმბოლოდ და ბუნებრივ მარგალიტად ითვლებოდა, ლპება და წყალმცენარეებით იფარება. ადგილობრივ მოსახლეობასა და ოკუპირებული აფხაზეთის მედიის ცნობით, ტბა პრაქტიკულად დაჭაობდა, და ფაქტობრივად დაკარგა ვიზუალურ-ეკოლოგიური ღირებულება. ცნობილია, რომ ტბის ზედაპირი დღეს უკვე 80%-ზე მეტზე დაფარულია ლორწოვანი მცენარეულობით, წყალი მყრალია, არ გამოირჩევა მიგრირებადი ფრინველებით და არ მიიზიდავს ვიზიტორებს. ტბის ირგვლივ არსებული ინფრასტრუქტურა - ატრაქციონები და სავაჭრო ობიექტები - მიტოვებულია.

ტბა ძველად ხელოვნურად შეიქმნა მონასტრის ბერების მიერ და აქ ბერები თევზის რეწვით იყვენენ დაკავებულნი. საბჭოთა ოკუპაციის დროს მონასტერი პირველად დაკეტეს და ტბას გასართობი დატვირთვა შესძინეს.

ადგილობრივი ექსპერტები ამბობენ, რომ დაბინძურება გამოწვეულია ტურისტული ობიექტებიდან დაბინძურებული მდინარით, რომელიც ტბას ადრე წყლით, ახლა კი ნარჩენებით ,,კვებავს”

ანაკოფიის (ახალი ათონის) ისტორია

ანაკოფია ქართული საეკლესიო, არქიტექტურული და სულიერი მემკვიდრეობის უმნიშვნელოვანესი ნაწილია. ახალი ათონის მონასტერი XIX საუკუნის ბერძენი ბერების მიერ აშენდა, რომლებიც მოგვიანებით ქართველმა სამონაზვნო დასმა ჩაანაცვლა. მონასტერს უძველესი ფესვები აქვს ქართულ ისტორიულ კულტურაში. სწორედ აქაა მდებარე წმინდა სიმონ კანანიტელის გამოქვაბული, რომელთანაც მრავალი ლეგენდა და სარწმუნოებრივი პრაქტიკა უკავშირდება.

2021 წელს საქართველოს სახელმწიფომ გამოაქვეყნა სპეციალური დოკუმენტი — „ოკუპირებული მემკვიდრეობა“, რომელშიც დეტალურადაა აღწერილი ახალი ათონის კომპლექსი როგორც კულტურული მემკვიდრეობის ქართული ძეგლი. დოკუმენტის თანახმად, ანაკოფიის ტერიტორიაზე არსებული ყველა მთავარი არქიტექტურული კომპლექსი — წმ. სიმონის ეკლესია, მონასტრის მთავარი ტაძარი, მცირე ეკლესიები, კლდოვანი გამოქვაბულები და ტბაც კი — წარმოადგენს საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის ნაწილს, რომელიც დღეს დე-ფაქტო ძალების მიერ უკონტროლოდ ფუნქციონირებს.

დღეს ტბის მდგომარეობა სიმბოლურია: ის ასახავს როგორც ეკოლოგიური დეგრადაციის, ისე კულტურული მიტაცების პროცესს. ქართული მემკვიდრეობის ერთ-ერთი უძვირფასესი ნაწილი ბუნებრივად ინგრევა და თანდათან ქრება საერთაშორისო თანამეგობრობის ყურადღების მიღმა.

ტბის ლპობა — ეს არ არის მხოლოდ ეკოლოგიური ამბავი. ეს არის ისტორიულ სივრცეში მიმდინარე პოლიტიკური, იდენტობის და მემკვიდრეობის გაქრობის დრამა.

ფოტო: Netgazeti