ჰონგ-კონგში, სადაც უთანხმოება ახლა დუმილით ხასიათდება, ცოტა ბედავს ღიად გააკრიტიკოს მთავრობა ან ჩინეთის კომუნისტური პარტია (CCP), რომელიც აკონტროლებს მას. კინორეჟისორი კივი ჩუ ერთ-ერთი მათგანია.
"ჩინეთის კომუნისტური პარტიის პრაქტიკა არის ისტორიისა და სიმართლის განადგურების მცდელობა", - ამბობს 46 წლის რეჟისორი თავისი სახლიდან რეგიონში. "გასაოცარია, რომ მე ჯერ კიდევ შემიძლია ვიცხოვრო ჰონგ-კონგში ციხეში ყოფნის გარეშე."
საზოგადოებაში, სადაც ვინმეს შეუძლია დააპატიმრონ "სედიციური" მაისურის ტარებისთვის, მისი გაკვირვება გასაგებია.
ჩუ ცნობილია 2015 წლის დისტოპიური ანთოლოგიური ფილმის თანარეჟისორობით, ათი წელი, რომელიც წარმოიდგენდა ჰონგ-კონგის მომავალს ჩინეთის კომუნისტური პარტიის მზარდი გავლენის ქვეშ და 2021 წლის ჯილდოს მფლობელი დოკუმენტური ფილმით ჩვენი დროის რევოლუცია, ჰონგ-კონგის პროდემოკრატიული საპროტესტო აქციების შესახებ.
მისი უახლესი ფილმი, Deadline, ეხება საშუალო სკოლის მოსწავლეებს, რომლებიც მოსვენებულნი არიან სუიციდის მუქარით ინტენსიური აკადემიური ზეწოლის გარემოში. ჩუს თქმით, ეს დიდი ხანია პრობლემაა ჰონგ-კონგში, მაგრამ გაუარესდა რეგიონის ახალი ეროვნული უსაფრთხოების რეჟიმით.
ჩუს ჯერ კიდევ შეუძლია ჰონგ-კონგში ცხოვრება და მისი ფილმების უმეტესობა წარმატებული იყო იქ, მაგრამ მისი პოლიტიკური შეხედულებები და ნამუშევრები მას ცხოვრებას სულ უფრო ართულებს.
12 დეკემბერს ჰონგ-კონგის ცენზურის ორგანომ უარი თქვა Deadline-ის გამოშვებაზე, ეროვნული უსაფრთხოების პრობლემების მოტივით. უარის თქმის შემდეგ გამოქვეყნებულ განცხადებაში ჩუმ თქვა, რომ არ გაასაჩივრებდა გადაწყვეტილებას, რადგან ეს "უსარგებლო" იქნებოდა.
მან დასძინა: "ეს ფილმი არის შრომისმოყვარეობა და თავდადება ამდენი ადამიანისგან - ინვესტორებისგან, მსახიობებისგან და ეკიპაჟისგან. ეს გულისამაჩუყებელია ჩვენთვის ყველასთვის. უსამართლობისა და აბსურდის წინაშე, ჩვენ თავს უმწეოდ ვგრძნობთ და ბრაზი გარდაუვალი ჩანს... ამ უსამართლო განაჩენზე ჩემი რეაქციაა: მე დავრჩები ჩემი გადაღების გზაზე."
სჰელი კრაიკერი, ჩინური კინოს სპეციალობით დამოუკიდებელი კინოს კურატორი, ამბობს, რომ გასაოცარია, რომ ჩუ "არ ერიდება პირდაპირ მიმართოს პოლიტიკურ შეზღუდვებს, რომლებსაც ის აღიქვამს, რომ ექვემდებარება".
ჩუს ბევრი ნამუშევარი ეხება მის მშობლიურ რეგიონში მომხდარ აჯანყებებს. ყველაზე ბოლო იყო ვანგ ფუკ კორტის ხანძრის შემდგომი პერიოდი, რომელმაც ნოემბერში სულ მცირე 160 ადამიანი იმსხვერპლა, რამაც კიდევ უფრო გააძლიერა სახელმწიფო ზეწოლა უთანხმოებაზე.
ხანძრიდან ორ კვირაზე ნაკლებ დროში ჰონგ-კონგმა ჩაატარა "პატრიოტებისთვის" საკანონმდებლო საბჭოს არჩევნები, სადაც მხოლოდ მთავრობის მიერ შემოწმებულ კანდიდატებს ჰქონდათ უფლება ეყარათ კენჭი. ჰონგ-კონგელებთან ერთად, რომლებიც გლოვობდნენ ტრაგედიას და კითხვები ტრიალებდა მთავრობის ანგარიშვალდებულებაზე, ერთადერთი უსაფრთხო გზა უთანხმოების გამოსახატავად იყო არ ხმის მიცემით. აქტივობა თითქმის რეკორდულ მინიმუმამდე დაეცა 31.9%-მდე.
ჩუმ არ მისცა ხმა, მაგრამ ასევე კრიტიკულად იყო განწყობილი მთავრობის მიერ ხანძრის მოგვარების მიმართ.
"ოფიციალებსა და ბიზნესს შორის შეთქმულებით, უხარისხო მუშაობით, არასათანადო ზედამხედველობით, ფართოდ გავრცელებული კორუფციითა და გაუწონასწორებელი სისტემით, ჰონგ-კონგს არ შეეძლო პროფესიული სტანდარტების დაცვა", - თქვა მან. "რამდენ ხანს უნდა გაუძლოს ჰონგ-კონგმა ამას?"
კომპანიამ, რომელიც ხანძრის დროს კომპლექსის რემონტს აკეთებდა, საჯაროდ კომენტარი არ გაუკეთებია ტრაგედიაზე. საკონსულტაციო ფირმას, რომელიც პასუხისმგებელი იყო რემონტზე, გავრცელებული ინფორმაციით, ხანძრის შემდეგ რამდენიმე კვირაში დაიხურა. ორივე ფირმის დირექტორები დააპატიმრეს.
ჰონგ-კონგის მთავრობის სპიკერმა განაცხადა, რომ ხელისუფლება "ყველაფერს აკეთებს" ხანძრის მიზეზის გამოსაძიებლად და რომ რამდენიმე ადამიანი უკვე დააპატიმრეს განზრახ მკვლელობის ბრალდებით.
ხანძარი იყო ყველაზე დიდი გამოცდა პეკინის ხელში ჩაგდებაზე ჰონგ-კონგზე 2019-20 წლების პროდემოკრატიული საპროტესტო აქციების შემდეგ, რომლებიც საბოლოოდ ჩაახშეს სასტიკი ეროვნული უსაფრთხოების კანონის დაწესებით. პირველი ნიშანი იმისა, რომ ჩუ არ გაჩუმდებოდა ამით, 2021 წელს მოვიდა, როდესაც მან გამოუშვა ჩვენი დროის რევოლუცია, ორნახევარი საათის დოკუმენტური ფილმი, რომელიც გადაღებულია საპროტესტო აქციების წინა ხაზზე.
ფილმმა, რომელიც კანის კინოფესტივალზე შედგა პრემიერა, მიიღო სახელი აკრძალული საპროტესტო სლოგანიდან: "გაათავისუფლე ჰონგ-კონგი, ჩვენი დროის რევოლუცია".
ახლა ჩუს უახლესი ფილმი, რომელშიც მონაწილეობს ლეგენდარული ჰონგ-კონგელი მსახიობი ენტონი ვონგი, ფაქტობრივად აკრძალულია საჯარო ჩვენებისგან.
თეორიულად, Deadline, რომელიც გადაღებულია ტაივანში და ნაწილობრივ დაფინანსებულია მთავრობის მიერ, არ არის ისეთი პოლიტიკურად მგრძნობიარე, როგორც მისი ადრინდელი ნამუშევრები. ის მოგვითხრობს უსახელო აზიურ ქალაქზე, სადაც ელიტური კერძო სკოლის სტუდენტები იხრჩობიან ინტენსიური აკადემიური კონკურენციის სიცხეში. ის ტაივანში 7 ნოემბერს გამოვიდა.
მაგრამ ჩუ თვლის, რომ ხელისუფლება ცდილობს პირადად მაგალითი მისცეს მას ფილმის დამტკიცებაზე უარის თქმით. "მათ არ სურთ ჩემი დაპატიმრება, მაგრამ მათ სურთ გაანადგურონ ჩემი შემოქმედებითი კარიერა", - თქვა მან.
ჰონგ-კონგის ფილმების, გაზეთებისა და სტატიების ადმინისტრაციამ უარი თქვა ცალკეულ ფილმებზე დამტკიცების პროცესის კომენტირებაზე.
კრაიკერი ამბობს, რომ ჰონგ-კონგის ხელისუფლება "როგორც ჩანს, უფრო მეტად არის დაინტერესებული იმის კონტროლით, თუ რა სახის ფილმებია ნაჩვენები იქ, ვიდრე თავად კინორეჟისორების კონტროლით".
Deadline ეხება თემებს, რომლებიც გავრცელებულია მთელ აღმოსავლეთ აზიაში. მაგრამ ჩუ თვლის, რომ მასწავლებლებსა და მოსწავლეებზე ზეწოლა კიდევ უფრო ინტენსიურია ჰონგ-კონგში, სადაც ეროვნული უსაფრთხოება ახლა სასწავლო გეგმის ნაწილია.
"რა ხდება, როდესაც ისტორია, საზოგადოება და სიმართლე დამახინჯებულია სკოლაში? მასწავლებლებს არ შეუძლიათ ამაზე საუბარი, სტუდენტებს არ შეუძლიათ ამაზე საუბარი. ისინი გრძნობენ, რომ მიუხედავად იმისა, რაც საზოგადოებაში ხდება, სიმართლე დამახინჯებულია."
ის ამატებს, რომ Deadline-ისთვის კვლევის დროს მას ესაუბრა ფიზიკური აღზრდის მასწავლებელს, რომელიც იბრძოდა სპორტის გაკვეთილებში ეროვნული უსაფრთხოების ელემენტების ჩართვისთვის.
ოფიციალური პასუხი ვანგ ფუკ კორტის ხანძარზე ასახავს ჰონგ-კონგის ახალ ეროვნულ უსაფრთხოებაზე ორიენტირებულ ეპოქას. ხანძრის შემდეგ რამდენიმე დღეში რამდენიმე ადამიანი დააპატიმრეს ეროვნული უსაფრთხოების სავარაუდო დანაშაულებისთვის, მათ შორის სტუდენტი, რომელმაც ონლაინ პეტიცია დაიწყო მთავრობის ანგარიშვალდებულებისთვის.
15 დეკემბერს ჰონგ-კონგის სასამართლომ პროდემოკრატიული აქტივისტი და გამომცემელი ჯიმი ლეი დამნაშავედ ცნო ეროვნულ უსაფრთხოების დანაშაულებში, რაც ყველაზე გახმაურებული შემთხვევაა მას შემდეგ, რაც 2020 წელს კანონი დაწესდა.
მაგრამ ჩუ რჩება უდრეკი. ის თვლის, რომ ხელისუფლება ნაკლებად სავარაუდოა, რომ დააპატიმროს იგი, თუ ეს არ მიიპყრობს მეტ ყურადღებას მის ფილმებზე. ის აღიარებს, რომ ეს მაინც შეიძლება მოხდეს. მან განიხილა ეს შესაძლებლობა თავის ცოლთან და ამბობს, რომ ურჩევნია გამოიყენოს თავისი თავისუფლება, სანამ შეუძლია.
"თუნდაც ჰონგ-კონგი დავტოვოთ, შიში დარჩება", - ამბობს ის და ეხება პეკინის მზარდ პრაქტიკას საზღვარგარეთ კრიტიკოსების მიზანში ამოღების შესახებ. ამის ნაცვლად, ის ამბობს: "მე მინდა დავრჩე ჰონგ-კონგში და შევეჩვიო შიშში ცხოვრებას."
