
ციკლონები და წყალდიდობები სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიაში ამ შემოდგომაზე 1750-ზე მეტ ადამიანს ემსხვერპლა და 25 მილიარდ დოლარზე მეტი (19 მილიარდი ფუნტი) ზიანი მიაყენა, ხოლო კალიფორნიაში ტყის ხანძრების შედეგად დაღუპულთა რიცხვი 400-ს გადააჭარბა, 60 მილიარდი დოლარის ზარალით, წლის ყველაზე ძვირადღირებული კლიმატისთან დაკავშირებული კატასტროფების კვლევის მიხედვით. ჩინეთის დამანგრეველი წყალდიდობები, რომლის დროსაც ათასობით ადამიანი იძულებული გახდა დაეტოვებინა სახლები, მესამე ყველაზე ძვირადღირებული იყო, რამაც დაახლოებით 12 მილიარდი დოლარის ზარალი გამოიწვია, სულ მცირე 30 ადამიანი დაიღუპა. 2025 წლის 10 ყველაზე უარესი კლიმატისთან დაკავშირებული კატასტროფა ჯამში 120 მილიარდ დოლარზე მეტ დაზღვეულ ზარალს შეადგენდა, ნათქვამია საქველმოქმედო ორგანიზაცია ქრისტიანული დახმარების ყოველწლიურ მოხსენებაში. ნამდვილი ზარალი, სავარაუდოდ, გაცილებით მაღალი იქნება, რადგან მხოლოდ სადაზღვევო ხარჯები შეიძლებოდა საიმედოდ შეფასებულიყო. ადამიანური ხარჯები, სიცოცხლეში, გადაადგილებასა და დაკარგულ საარსებო წყაროებში, დათვლილია. მსგავსი დამანგრეველი მოვლენები ხშირად დაჯგუფებულია, როგორც "ბუნებრივი კატასტროფები", თითქოს ისინი უბრალოდ ნორმალური ამინდის ცვალებადობის შედეგებია. მაგრამ ეს მცდარი წარმოდგენაა, ნათქვამია მოხსენების ავტორების თქმით. იმპერიული კოლეჯის ლონდონის ატმოსფერული ფიზიკის საპატიო პროფესორმა ჯოანა ჰეიგმა განაცხადა, რომ დამანგრეველი მოვლენები იზრდება სიხშირითა და ინტენსივობით ადამიანის მიერ შექმნილი კლიმატის კრიზისის გამო. "მსოფლიო სულ უფრო მაღალ ფასს იხდის კრიზისისთვის, რომლის გადაჭრაც უკვე ვიცით. ეს კატასტროფები არ არის "ბუნებრივი" - ისინი არის გარდაუვალი შედეგი წიაღისეული საწვავის გაფართოებისა და პოლიტიკური შეფერხებისა", - თქვა მან. მიუხედავად იმისა, რომ განვითარებულ ქვეყნებში კატასტროფების ეკონომიკური ზარალი ხშირად აღრიცხულია, როგორც უფრო მაღალი, სადაც ადამიანებს და ბიზნესს შეუძლიათ დაზღვევის შეძენა, ნამდვილი ზარალი განვითარებად ქვეყნებში შეიძლება გაცილებით მაღალი იყოს. მოჰამედ ადოუმ, აფრიკის Power Shift-ის ანალიტიკური ცენტრის დირექტორმა, თქვა: "მიუხედავად იმისა, რომ მდიდარი ქვეყნები ითვლიან კატასტროფების ფინანსურ ზარალს, მილიონობით ადამიანი აფრიკის, აზიისა და კარიბის ზღვის აუზში ითვლის დაკარგულ სიცოცხლეს, სახლებსა და მომავალს. 2026 წელს მთავრობებმა უნდა შეწყვიტონ ქვიშაში თავის ჩარგვა და დაიწყონ რეალური მხარდაჭერის გაწევა ფრონტის ხაზზე მყოფი ადამიანებისთვის." ყველაზე 10 სიის მიღმა შორს არის პლანეტისთვის მიყენებული ზიანი: მოხსენებაში ასევე შეისწავლა 10 ძირითადი ექსტრემალური ამინდის მოვლენა, რომელთაგან თითოეული 1 მილიარდ დოლარზე ნაკლები ზარალით დასრულდა და ბევრი ნაკლებად ძვირადღირებული მაგალითი არც ერთ სიაში არ მოხვდა. მოხსენებამ ასევე ხაზი გაუსვა ფილიპინებში ტაიფუნების სერიას, სადაც 1,4 მილიონზე მეტი ადამიანი იძულებული გახდა დაეტოვებინა სახლები და 5 მილიარდი დოლარის ზარალი განიცადა. მსოფლიოს ყველა რეგიონი დაზარალდა, რადგან მთელი წლის განმავლობაში კატასტროფები დაგროვდა. ირანში გვალვამ ემუქრება თეირანის 10 მილიონი მცხოვრები ევაკუაციით. კონგოს დემოკრატიულ რესპუბლიკაში წყალდიდობა მოხდა აპრილში, შემდეგ ნიგერია მაისში, 700 სიკვდილით. ინდოეთში და პაკისტანში წყალდიდობამ 1860-ზე მეტი ადამიანი იმსხვერპლა, დაახლოებით 6 მილიარდი დოლარის ზარალი და 7 მილიონზე მეტი ადამიანი დაზარალდა მხოლოდ პაკისტანში. განვითარებულ სამყაროში, რეკორდული ხანძრები მძვინვარებდა იბერიის ნახევარკუნძულზე, კანადას გვალვა დაატყდა თავს, შოტლანდიაში კი რეკორდული სიცხეები იყო. წელს გაეროს კლიმატის სამიტზე, კოპ30 ბელემში ნოემბერში, მდიდარმა ქვეყნებმა შეთანხმდნენ, რომ გააორმაგონ იმ თანხის ოდენობა, რომელიც ხელმისაწვდომია ღარიბი ქვეყნების დასახმარებლად ექსტრემალური ამინდის ზემოქმედებასთან ადაპტაციისთვის. თუმცა, გაორმაგება, რომელიც სავარაუდოდ 2035 წლისთვის 120 მილიარდ დოლარს მიაღწევს, მაინც არ იქნება საკმარისი განვითარებად ქვეყნებში საჭირო ყველა დაცვის დასაფინანსებლად. ექსტრემალური ამინდის ზარალის ანგარიში გააგრძელებს ზრდას, სანამ მსოფლიო არ შეამცირებს სათბურის გაზების ემისიებს და არ შეწყვეტს წიაღისეული საწვავის მოპოვებას, დასძინა ქრისტიანული დახმარების აღმასრულებელმა დირექტორმა, პატრიკ ვატმა. "ეს კლიმატის კატასტროფები არის გაფრთხილება იმისა, თუ რა გველის წინ, თუ ჩვენ არ დავაჩქარებთ წიაღისეული საწვავისგან გადასვლას", - თქვა მან. "ისინი ასევე ხაზს უსვამენ ადაპტაციის გადაუდებელ საჭიროებას, განსაკუთრებით გლობალურ სამხრეთში, სადაც რესურსები შეზღუდულია და ხალხი განსაკუთრებით დაუცველია კლიმატის შოკის მიმართ." კოპ30-ზე, წიაღისეული საწვავისგან გადასვლის საგზაო რუქებზე მუშაობის დაწყების მცდელობა წიაღისეული საწვავისგან ნებაყოფლობით ინიციატივად იქნა გადაყვანილი, ნაცვლად იმისა, რომ სავალდებულო ამოცანა ყოფილიყო ყველა ქვეყნისთვის. თუმცა, მასზე მუშაობა ამ წელს დაიწყება, რომელსაც ხელმძღვანელობს კოპ30-ის მასპინძელი ბრაზილია და სპეციალურ კონფერენციაზე, რომელსაც კოლუმბია გამართავს აპრილში, რომელიც სავარაუდოდ 80-ზე მეტ ქვეყანას დაესწრება, რომლებიც მხარს უჭერენ საგზაო რუქის ძალისხმევას.















